Voorbeeld plan van aanpak scriptie
Laten we eerlijk zijn, een plan van aanpak schrijven voelt vaak als een vervelende klus die je moet afvinken voordat je aan je ‘echte’ scriptie kunt beginnen. Veel studenten willen er dan ook zelf vanaf zijn. Je plan van aanpak afraffelen is echter geen goed plan: een goed plan van aanpak kan het verschil maken tussen maandenlang worstelen met je onderzoek en daadwerkelijk vooruitgang boeken.
Als de Nederlandse expert in scriptiebegeleiding zien we steeds weer hoe studenten zichzelf enorm veel stress besparen door echt even de tijd te nemen voor een degelijk plan. Of je nu een hbo-scriptie schrijft of bezig bent met je universitaire bachelor of master: lees deze blog voor een voorbeeld van een plan van aanpak voor jouw scriptie of eindonderzoek.
Waarom zou je überhaupt een plan van aanpak maken?
Misschien denk je: “Kan ik niet gewoon beginnen met schrijven?” Technisch gezien wel, maar dat is een beetje zoals op vakantie gaan zonder te weten waar je naartoe rijdt. Je komt uiteindelijk wel ergens aan, maar waarschijnlijk niet waar je wilde zijn.
Een voorbeeld plan van aanpak helpt je om:
- Helder te krijgen wat je nou eigenlijk wilt onderzoeken (ja, dat is lastiger dan het klinkt).
- Je begeleider te laten zien dat je weet waar je mee bezig bent.
- Niet halverwege vast te lopen, omdat je geen idee hebt wat je volgende stap is.
- Een goed plan te hebben, zodat je niet halverwege ontdekt dat je met je onderzoek eigenlijk niet tot een antwoord op je hoofdvraag kunt komen.
Hoe bouw je een plan van aanpak voor je scriptie op?
De eisen aan het plan van aanpak kan per onderwijsinstelling en onderwijscategorie (hbo, bachelor, master) flink verschillen. Zie het voorbeeld plan van aanpak in deze blog dus vooral als een belangrijke leidraad, maar volg altijd de instructies van je onderwijsinstelling!
1. Een sterke titel
Je hoeft nog geen perfecte titel te hebben, maar wel eentje die duidelijk maakt waar je onderzoek over gaat. Zoiets als “Fitnessmarketing” dekt de lading niet. “Online marketingstrategieën voor kleine fitnesscentra in Nederlandse steden”, is al een stuk veelzeggender.
2. Maak een inhoudsopgave
Klinkt saai, maar je begeleider wil snel kunnen zien wat er in je plan van aanpak staat. Bovendien helpt het jezelf ook om overzicht te houden.
3. Schrijf een duidelijke, beknopte inleiding
Begin het liefst met een zin die de lezer weet te prikkelen. Vertel bijvoorbeeld met een interessant voorbeeld uit het nieuws of de maatschappij waarom juist dit onderwerp interessant en relevant is.
Bijvoorbeeld: “Terwijl grote fitnessketens als Basic-Fit overal uit de grond schieten, worstelen lokale sportscholen om hun klantenbestand op peil te houden. Vooral jongere mensen lijken moeilijk te bereiken, ondanks alle social media inspanningen.”
4. Beschrijf waar je onderzoek doet
Voer je het onderzoek uit voor een bedrijf of organisatie? Leg dan uit wat ze doen en waarom dat relevant is voor je onderzoek. Houd het kort en bondig: niemand hoeft de hele bedrijfsgeschiedenis te kennen.
5. Formuleer je probleem helder
Dit is vaak het lastigste onderdeel, maar ook het belangrijkste. Het moet voor de lezer echt duidelijk worden wat het probleem is en waarom. Je probleem moet dus:
- Concreet zijn (niet “mensen zijn ontevreden” maar “klantentevredenheid is gedaald van 8.2 naar 6.8 in zes maanden”)
- Oplosbaar zijn binnen je onderzoek
- Relevant zijn (voor je opleiding, de maatschappij, de wetenschap et cetera)
Voorbeeld: “Fitnesscentrum FitZone heeft sinds januari 2024 30% minder nieuwe leden tussen de 20-35 jaar, terwijl hun marketingbudget juist is verhoogd.”
6. Stel de juiste vragen: welke leemte ga jij onderzoeken?
Je hoofdvraag moet je hele onderzoek kunnen sturen. Deelvragen helpen je om stap voor stap naar een antwoord toe te werken, maar mogen nooit buiten de hoofdvraag vallen of elkaar overlappen.
Hoofdvraag: “Hoe kan FitZone effectiever jongvolwassenen bereiken en overtuigen om lid te worden?”
Deelvragen:
- Wat doet FitZone nu om nieuwe leden te werven?
- Waar zoeken jongvolwassenen naar fitness informatie?
- Wat vinden ze belangrijk bij het kiezen van een sportschool?
- Welke aanpak werkt het beste voor deze doelgroep?
7. Leg uit wat je wilt bereiken: wat is je onderzoeksdoel?
Denk goed na over het volgende: Wat ga je precies opleveren? Een adviesrapport? Wetenschappelijke aanbevelingen? Een nieuwe marketingstrategie? Een app? Wees specifiek over wat je eindproduct wordt en hoe dat het probleem gaat oplossen.
8. Zorg voor een goede theoretische onderbouwing
Je hoeft nog geen uitputtend literatuuronderzoek uit te voeren, maar laat wel zien dat je weet welke theorieën en modellen relevant zijn. Voor een marketingonderzoek kun je bijvoorbeeld de marketingmix gebruiken, of voor een organisatieonderzoek het model van Kotter.
Tip: verzand nog niet in eindeloos veel verschillende theorieën: selecteer er een paar die echt passen bij je onderzoek.
9. Vertel hoe je het onderzoek gaat aanpakken
Hoe ga je aan de juiste informatie komen om jouw hoofdvraag te beantwoorden? Ga je interviews houden? Een enquête uitzetten? Data analyseren? Voer je literatuuronderzoek uit? Leg uit:
- Wat voor onderzoek je doet (kwalitatief, kwantitatief, of beide)
- Hoe je aan je data komt
- Met wie je gaat praten of wat je gaat meten
- Hoe je de resultaten gaat analyseren
Voorbeeld: “Ik ga eerst interviews houden met 10 potentiële klanten om te begrijpen wat ze belangrijk vinden. Daarna zet ik een online enquête uit onder 100 mensen uit de doelgroep om te kijken of mijn bevindingen kloppen.”
10. Maak een realistische planning
Dit is waar veel studenten de fout in gaan. Ze maken een planning alsof ze robots zijn die 24/7 kunnen werken zonder pauzes, vakantie of andere verplichtingen. Niet doen! Uiteindelijk levert zo’n strakke planning je echt alleen maar stress op (tenzij het vanwege een supersnelle deadline natuurlijk echt niet anders kan). Houd rekening met:
- Je andere vakken en tentamens
- Dat interviews soms afgezegd worden
- Dat je soms gewoon een dipje hebt
- Dat je begeleider ook tijd nodig heeft voor feedback
Maak je planning in weken, niet in dagen, en bouw wat buffer in.
(Heb je tijdens je studie moeite met plannen? Informeer dan naar onze studiebegeleiding of scriptiehulp: ook daar kunnen onze begeleiders namelijk goed bij helpen!)
Verschil tussen hbo en universiteit
HBO-scripties
Bij het hbo ligt de focus meer op praktische oplossingen. Je onderzoek moet aantonen dat je een echt probleem kunt oplossen voor een echte organisatie. Je plan van aanpak heeft vaak een net iets andere opbouw (check de leidraad!), is wat meer praktijkgericht en moet vooral laten zien dat je weet hoe je te werk gaat.
Universitaire scripties
Op de universiteit verwachten ze meer diepgang in je theoretische onderbouwing. Je moet laten zien dat je kritisch kunt nadenken over bestaande theorieën en misschien zelfs nieuwe inzichten kunt toevoegen. Je plan wordt door deze uitgebreide analyse van de literatuur vaak iets uitgebreider.
Voorbeeld plan van aanpak: veelgemaakte fouten
Niet afbakenen/te breed onderwerp: “Ik ga onderzoeken hoe social media marketing werkt”: interessant, maar dat kan je nooit in één scriptie. Maak het specifieker: “Hoe Instagram-marketing de merkbeleving van lokale kledingwinkels beïnvloedt bij studenten.”
Vage onderzoeksvragen: “Wat vinden mensen van product X?” is geen goede vraag omdat je er geen concrete conclusies uit kunt trekken. Beter: “Welke aspecten van product X waarderen klanten het meest en waarom?”
Onrealistische planning: In twee weken 50 interviews afnemen, analyseren en uitwerken, is een tikkie overambitieus.
Zwakke probleemstelling: “Mensen zijn niet tevreden” zegt niets. “Klantentevredenheid is gedaald van 8.1 naar 6.3 volgens de laatste klanttevredenheidsonderzoeken”. Dat is een probleem waar je mee aan de slag kunt.
Praktische tips voor je plan van aanpak
-
Begin niet met schrijven, begin met nadenken. Neem een dag om gewoon te brainstormen over je onderwerp voordat je een woord op papier zet.
-
Praat erover met anderen. Als je je onderzoek niet in twee zinnen kunt uitleggen aan je huisgenoot, dan is het waarschijnlijk te ingewikkeld.
-
Kijk naar voorbeelden. Zoek scripties en voorbeelden van een plan van aanpak van vorige jaren in je studierichting en kijk hoe zij hun onderzoek hebben opgezet.
-
Maak het jezelf makkelijk. Kies een onderwerp waar je echt geïnteresseerd in bent. Je gaat er maanden mee bezig zijn, dus je kunt er maar beter interesse in hebben.
-
Vraag feedback. Laat je plan lezen door medestudenten, vrienden, of je begeleider voordat je het definitief maakt.
Loop je vast bij het schrijven van je plan van aanpak?
Soms kom je er gewoon niet uit. Misschien is je onderwerp toch te breed, of je kunt geen goede onderzoeksvragen formuleren. Dat is normaal, bijna elke student loopt hier tegenaan.
Bij Studielab helpen we al 15 jaar studenten om van een vaag idee een scherp onderzoeksplan te maken. Onze begeleiders hebben ervaring met alle soorten scripties en kunnen je helpen om:
- Je onderwerp af te bakenen en te concretiseren
- Goede hoofd- en deelvragen te formuleren
- Een planning te maken die realistisch is
- De juiste onderzoeksmethoden te kiezen
Binnen 48 uur koppelen we je aan een begeleider die ervaring heeft met jouw studierichting. Je kunt ons bereiken via het contactformulier of 085-1155278.
Tot slot
Een plan van aanpak schrijven is niet het leukste onderdeel van je scriptie, maar het is wel een van de belangrijkste. Het scheelt je later enorm veel tijd en stress als je de moeite neemt om vooraf goed na te denken over wat je wilt doen en hoe. Kies je onderzoeksmethoden niet enkel uit angst voor tijdgebrek of statistiek (we bieden ook statistiekbegeleiding bij Studielab!), maar zorg echt voor een logische onderzoeksaanpak.
Veel succes met je scriptie! En onthoud: elke scriptie begint met die eerste zin van je plan van aanpak. Dus pak een kop koffie, leg je telefoon weg en begin. Je kunt het!
